Yıl/Year: 2022• Cilt/Vol: 4 • Sayı/Num: 8 • Yaz/Summer

Editörün Notu

IISophos Dergisi 8. sayısında sosyal bilimlerde yöntem sorununa odaklanmaktadır. Dijitalleşme ve teknoloji, sosyal ve beşeri bilimlerin hızlıca dijital sosyal ve beşeri bilimlere dönüştürmekte, bu süreçte veri toplama araçları, dijital veriyi yakalayacak şekilde yeniden uyarlanmaktadır.

Türkçeye Uyarlanan Sosyal Medya Ölçekleri Üzerine Bir Derleme Çalışması adlı makalesinde Oğuz Gülleb, küresel ölçekte artan sosyal medya kullanımının sosyal medya araştırma ölçeklerine yönelik ilgiliyi de artırdığı tespitine yer vermektedir. Türkçeye uyarlanmış 10 farklı sosyal medya araştırma ölçeğinin incelendiği çalışmada Gülleb’e göre, ölçeklerin çocuklar ve ergenler üzerine yoğunlaşmakta, bununla birlikte dijital göçmen diye adlandırılan Y kuşağının sosyal medyadan nasıl etkilendiğine dair veri sağlayacak ölçeklere ihtiyaç bulunmaktadır.

Türkiye’de Sosyal Bilimler Alanında Anket Yönteminin Kullanımına Yönelik Bir İnceleme adlı makalesinde Doğancan Ülker, veri toplama aracı olarak anket kullanan araştırma makalelerinin %90 ’ında anketin aslında araştırma hipotezine en uygun teknik olmadığını ileri sürmektedir. Buna rağmen anketin tercih edilmesini, uygulama kolaylığı ve ucuz maliyetle ilişkilendirmektedir.

Eleştirel Düşünme ile Karar Verme Arasındaki İlişki Üzerine Niteliksel Bir Değerlendirme adlı makalelerinde Yıldız Kanlı ve arkadaşları, üst düzey zihinsel becerilerden eleştirel düşünme ve karar vermeyi çok boyutlu olarak analiz edip aralarındaki ilişkiyi göstermeyi amaçlamaktadır. Araştırma bulguları, her iki becerinin de mantıksallık, öngörü, problem çözme ve değerlendirme gibi pozitif ortak özelliklere; ön yargı, riskli durumlar ve geçmiş deneyimlerden olumsuz etkilenme gibi dezavantajlara sahip oldukları gösterilmektedir.

İnsan-Hayvan Etkilişimi Üzerine Gömülü Teori Denemesi adlı özgün makalesinde Semra Ağaç Sucu, yapay zeka araştırmalarındaki makine öğrenmesi ve yapay öğrenme modellerini, hayvan eğitim modelleriyle ilişkisini göstermektedir. Araştırma, etkileşimli yapay zeka modelleri ile çevre ve ortamla sürekli etkileşim halindeki hayvanlar arasında bir analoji kurmaktadır. Bu yüzden Sucu, insan-hayvan etkileşiminde bugüne kadar bilmediğimiz boyutların olup olmadığını görmek için gömülü teori tekniğini kullanmaktadır. Fakat daha öncesinde, bir tür nitel veri analizi tekniği olarak kullanılan Gömülü Teorinin yanlış anlaşılan hatta yanlış uygulanan yönlerini ortaya koymaktadır.

Kültür Endüstrisi Ekseninde Netflix adlı araştırmasında Cihan Emre Tanç, internet üzerinden yayın yapan küresel dijital platformları Netflix üzerinden incelemektedir. Tanç, eleştirel söylem analizi tekniğini kullanarak kullanıcıların Netflix izleme alışkanlarını, yerel içerik üretme aşamasında Netflix’in ne durumda olduğunu, küreselleşme ve kültür endüstrisinin Netflix Türkiye yerel içeriklerine nasıl yansıdığını araştırmaktadır. Tüm bunları, kürsel endüstrinin yayınlımında Netflix’in rolü bağlamında yapmaktadır. Tanç’a göre Netflix’in kültür endüstrisine yaptığı katkı iki yönlüdür. Hâkim kültürün ürünü olan filmler küresel düzeyde etki alanına sahip olurken, yerel kültürel ürünler için de küresel ölçekte yayılma şansı söz konusudur.

ISophos hayata bilimsellik, bilime hayat katar. İyi okumalar.
Doç. Dr. Şevki IŞIKLI