Medya – Terör Etkileşimi: Sosyal Medyada Terör Propagandası
Oğuzhan GÖZLEK
Marmara Üniversitesi
oguzhangozlek@gmail.com
Öz/Abstract
Genellikle yer altından belirli bir gizlilik içerisinde faaliyet yürüten terör örgütleri ile bunlara bağlı terörist gruplar, silahlı eylemlerde bulunarak ideolojilerini duyurma yoluna giderler. Kitle iletişim araçlarının gelişmesi ve yaygınlaşması terör eylemlerinin ve eylemlerin etkilerinin daha geniş kitlelere yayılmasına yol açmıştır. Öyle ki geleneksel medyada yer alan görseller, haberler terör örgütlerinin propaganda aracı haline gelmiştir. Bununla birlikte terörist gruplar, geleneksel yöntemlerin dışında teknolojiden ve sosyal medyadan da faydalanarak eylemlerini daha görünür hale getirmiştir. Bu makalede; Türkiye'de faaliyet gösteren terör örgütlerinin (PKK-YPG, DAEŞ) geleneksel ve sosyal medyayı kullanmasıyla artan terör etkisi ve bu etkinin önüne nasıl geçilebileceği ele alınmış, söz konusu örgütlerin dijital medyayı çoğunlukla örgüte üye kazandırmak için kullandığı tespitine varılmıştır. Propagandaların etkin takibi için gerekli ekiplerin oluşturulması ve bu propagandalara anında cevap verebilecek çok dilli yayınlar-paylaşımlar yapılması gerekliliği vurgulanmıştır . Bu yayınlarda, örgütlerin hedef olarak belirlediği insan kitlesinin hedef alınması gerektiği, böylece örgüte katılımların önünün kesilebileceği belirtilmiştir. Makalede, sosyal medya-terör etkileşimi konusunda yabancı ve yerli çalışmalardan oluşan literatür analizi yer almaktadır.
Terrorist organizations and their affiliated terrorist groups, which generally operate underground and with a certain level of confidentiality, seek to announce their ideologies by carrying out armed actions. The development of mass media has led to the spread ofterrorism and its effects to a wider audience. In fact, the images and news in the traditional media have become propaganda tools of terrorist organizati ons. At the same time, terrorist groups have made their actions more visible by using of technology and social media in addition to traditional methods. In this study, the influence of terrorism which is increased by traditional and social media used by terrorist groups (PKK, YPG , ISIS) operating in Turkey has been analyzed and how to prevent this effect has been discussed in this article. Asa result, it is determined that these organizations mainly use digital media to recruit members to the organizati on. It was emphasized that the necessary teams should be created for effective tracking of propaganda and that multilingual publications and shares should be made that can respond to these propaganda instantly. These shares should be made for the target group of the organizations. Thus, participation to the terrorist organization can be prevented. In this way, this article includes a literature analysis of national and international studies on the social media-terror interaction.
Kaynakça/References
- Acun , C. (2014). Neo el-Kaide: Irak ve Şam İslam Devleti (!ŞİD). Haziran 14, 2019 tarihinde http://file.setav.org/Files/Pdf/20140616184404_neo-el-kaide-isid-pdf.pdf adresinden alındı
- Amerika’nın Sesi. (2017, Kasım 17). İşid sahada kaybetse de sanal alemde hala güçlü, https://www.amerikaninsesi.com/a/isid-sahada-kaybetse-de-sanal-alemde-hala-guclu/4119731.html adresinden alındı
- Anadolu Ajansı. (2019, Ekim 12). Hareket aleyhine dezenformasyon üretmek için başka olayların görüntülerini kullandılar., https://www.aa.com.tr/tr/haber-teyit/harekat-aleyhine-dezenformasyon-icin-baska-olaylarin-goruntulerini-kullandilar/1611345 adresinden alındı
- Anadolu Ajansı. (2019, Ekim 17). Barış pınarı hareketi aleyhine yasaklı ve kimyasal silahlar yalanı, https://www.aa.com.tr/tr/baris-pinari-harekati/baris-pinari-harekati-aleyhine-yasakli-ve-kimyasal-silahlar-yalani/1617243 adresinden alındı
- Bural, E. B. (2017). Terör Örgütleri ve Propaganda: Daeş Terör Örgütü örnek Olay İncelemesi. https://www.academia.edu/36347653/Ter%C3%B6r_%C3%96rg%C3%BCtleri_ve_Propaganda_DAE%C5%9E_Ter%C3%B6r_%C3%96rg%C3%BCt%C3%BC_%C3%96rnek_Olay_%C4%B0ncelemesi adresinden alındı
- Camphuijsen, M., & Vissers, E. (2012). Terrorism and the Mass Media. Social Cosmos,19-20.
- Campion, P. (2017, Ekim 16). Günther Steinmeier. Haziran 14, 2019 tarihinde YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=FL9FzNdHb7Y adresinden alındı
- Demiray, U., ve Gökçe, O. (2006). Medya Terör İlişkisi ya da İkilemi. Edit. Orhan Gökçe ve Uğur Demiray, Terörün Görüntüleri, Görüntülerin Terörü içinde, İstanbul: Çizgi Kitabevi.
- Dijital Report, G. (2020). Digital in 2020. Haziran 14, 2019 tarihinde https://wearesocial.com/digital-2020 adresinden alındı.
- Doğu, A. H. (2016). Sosyal Medya Paylaşımlarının Hukuki Yönü. Ankara: TBD Yayını.
- Edgerton, G. (19 96). “Quelling the “Oxygen the Publicity”:British Broadcasting and “The Troubles” During the Thatcher Years”. The Journal of Popular Culture, 115-135.
- Herman, E. S., ve Chomsky, N. (2012). Rızanın İmalatı: Kitle Medyasının Ekonomi Politiği. İstanbul: BGST Yayınları.
- Hoffman, A. ((2016). The lslamic State’s Use of Social Media: Terrorism’s Siren Song in the Digital Age. The lslamic State: How Viable Is it? (s. 99-105). içinde Tel Aviv, Ramat Aviv.
- Kazan, H. (2017). Terör-Medya İlişkisi ve Medyada Terör Haberciliği. Güvenlik Stratejileri Dergisi(24), 109-147.
- Korkmaz, G. (1999). Terör ve Medya İlişkisi. Ankara : İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü.
- Kosovalı Yabancı Savaşçılar. (2019, Nisan 21). https://www.youtube.com/watch?v=y-Ocol0w1U4&vl=tr&ab_channel=AIJazeeraEnglish adresinden alındı
- Lerman, K. (2017). Social lnformation Processing in News Aggregation. Haziran 14, 2019 tarihinde https://pdfs.semanticscholar.org/2112/386f02791ff2074a-33a341ddle523d6e6a97.pdf adresinden alındı
- Marighella, C. (1969). Şehir Gerillasının El Kitabı. Haziran 14, 2019 tarihinde https://tr.pdfdrive.com/%C5%9Eehir-gerillas%C4%B1n%C4%B1n-elkitab%C4%B1-e123209787.html adresinden alındı.
- Mayfield, Mayfield, A. (2017). What is Social Media. Haziran 14, 2019 tarihinde https://www.icrossing.com/uk/sites/default/files_uk/insight_pdf_files/What%20is%20Social%20Media_iCrossing_ebook.pdf
- Newmediarockstars. (2015, Mart 11). Advertisers Apologize for Ads Shown on ISiS YouTube Video. https://newmediarockstars.com/2015/03/advertisers-apologize-for-ads-shown-on-isis-youtube-videos/ adresinden alındı.
- Pazarbaşı, B., ve Koç, S. (2009). 03 ocak 2008’de Diyarbakır’da yaşanan bombalı terör. M. Şeker (Edt.) Terör ve Haber Söylemi içinde.
- Peresin, A. (2007) . Mass media and terrorism . Medijska istrazivanja içinde. ss.5-22 .
- Purdy, W. (2017). Radicalization: Social Media and The Rise of Terrorism. Haziran 14, 2019 tarihinde https://www.hsdl.org/?view&did=789039 adresinden alındı.
- Social, W. A. (2018). Dijital in 2018. Haziran 14, 2019 tarihinde https://www.slideshare.net/wearesocial/digital-in-2018-in-western-asia-part-1-northwest-86865983 adresinden alındı.
- Telli, A. (2012) . Mısır Devrimi’nde Sosyal Medyanın Rolü. Bilge Strateji, 65-91.
- The Times. (2017, Eylül 22). Jihadists flee to lnstagram after purge on Facebook, YouTube and Twitter. 15 Haziran 2019 tarihinde https://www.thetimes.co.uk/article/jihadists-flee-to-instagram-after-purge-on-facebook-youtube-and-twitter-qnv0dffkg adresinden alındı.
- TUİK. (2020). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması. Haziran 14, 2019’da https://data.tuik.gov.tr/tr/display-bulletin/?bulletin=hanehalki-bilisim-teknolojileri-bt-kullanim-arastirmasi-2020-33679 adresinden alındı.
- Weimann, G. (2014). New Terrorism and New Media. Commons Lab of the Woodrow Wilson lnternational Center for Scholars. 20 Haziran 2019’da https://www.wilsoncenter.org/publication/new-terrorism-and-new-media adresinden alındı.
- Weimann, G. (2017). How Modern Terrorism Uses the lnternet. Haziran 14, 2019 tarihinde www.usip.org adresinden alındı
- Wieviorka, M. (1993). The Making ofTerrorism. (D. G. White, Dü.) University of Chicago Press, 43-45.
- YeniŞafak, Y. (2018). 4 yalan 4 gerçek. Haziran 14, 2019 tarihinde www.yenisafak.com : https://www.yenisafak.com/gundem/4-yalan-4-gercek-3026136 adresinden alındı
- Yurtkulu, F. (2016). Suç Örgütünün Propagandasını Yapma Suçu ve Türkiye. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 411- 435.